Przewodnik

ABC wyrażania zgody

Zgoda to podstawa każdej relacji. Wyjaśnimy Ci, co i jak.


Przemoc seksualna

Randkowanie i seks to skomplikowana sprawa. Każda napotkana osoba ma inne oczekiwania i granice – kluczowa jest więc komunikacja. I tu pojawia się temat zgody. Zgoda to podstawa każdej relacji. Wyjaśnimy Ci, co i jak.

Zgoda to prosty koncept. Chodzi o uzyskiwanie pozwolenia na jakąkolwiek formę zbliżenia. Można ją wyrazić zarówno werbalnie, jak i fizycznie. Gdy poznajesz nową osobę, masz obowiązek respektowania jej granic. Ta zasada działa w obie strony. Jeśli nie masz stuprocentowej pewności, na co konkretnie wyraża zgodę druga strona, po prostu spytaj.

Gdy umawiasz się z kimś na spotkanie, pamiętaj: przez cały czas musisz czuć się komfortowo, a warunkiem jakiegokolwiek kontaktu seksualnego jest Twoja aktywnie wyrażona zgoda. Jeśli chcecie przejść do nowego etapu znajomości, pamiętajcie, aby na każdym kroku pytać się nawzajem o zgodę.

Pamiętaj:

  • Choć napaść na tle seksualnym ma różne definicje prawne, na ogół odnosi się do każdej formy seksualnego kontaktu czy czynności, która odbywa się bez zgody ofiary. Napaścią na tle seksualnym jest gwałt, dotyk o podtekście erotycznym bez uprzedniej zgody, czy zmuszanie do czynności takich, jak seks oralny.
  • Nie może być mowy o zgodzie w przypadku osób z niepełnosprawnością umysłową lub znajdujących się pod wpływem alkoholu bądź narkotyków – takie osoby mają zaburzoną ocenę sytuacji.
  • Zgoda udzielana jest dobrowolnie, a nie ze strachu, pod przymusem czy groźbą. Oprawcy nie zawsze uciekają się do przemocy fizycznej; zamiast tego mogą stosować groźby, manipulacje i wymuszenie.
  • Zawsze masz prawo odmówić. Brak odmowy nie oznacza zgody. Jeśli wydaje Ci się, że druga strona czuje się nieswojo lub waha się, daj jej trochę przestrzeni i zapytaj, czy wszystko w porządku. Wahanie to nie jest zgoda.
  • Zgoda na jedną formę kontaktu seksualnego nie oznacza zgody na inną. Zgody nie udziela się jednorazowo. Trzeba regularnie o nią pytać – tak długo, jak pozostajesz z kimś w relacji. Nawet jeśli dana osoba udzieli zgody, zawsze może zmienić zdanie i ją wycofać – jak samo jak Ty.

Pytanie o zgodę

Zgoda nie zawsze musi być wyrażana werbalnie, ale komunikacja słowna na pewno ułatwia szanowanie wzajemnych granic w zakresie różnych form kontaktów seksualnych. Sposobem na werbalne wyrażenie zgody jest powiedzenie „tak”, „nie przerywaj” lub zakomunikowanie drugiej stronie, na co masz ochotę. Sposobem na niewerbalne udzielenie zgody jest kiwanie głową, przybliżanie się do kogoś czy aktywne zaangażowanie, takie jak wzajemne pieszczoty.

Pamiętaj, że na początku znajomości sygnały werbalne mogą być niejasne – na wszelki wypadek postaw na komunikację werbalną, przynajmniej dopóki lepiej się nie poznacie. A tak w ogóle, pytanie o zgodę może być fajnym elementem gry wstępnej. Zgoda powinna być zawsze jednoznaczna, entuzjastyczna i podtrzymywana przez cały czas trwania kontaktu seksualnego. To naprawdę ważne, aby obie strony czuły się komfortowo z tym, co się dzieje, i na każdym kroku komunikowały swoje odczucia.

Pamiętaj, że zgoda obowiązuje także poza seksem – zanim dojdzie do jakiegokolwiek zbliżenia, zacznijcie od upewnienia się, że obie strony są zainteresowane kontaktem fizycznym i ustalcie wyraźne granice. Nie zapomnij, że pod wpływem narkotyków czy alkoholu nie da się wyrazić świadomej zgody.

Wyrażanie zgody

Jeśli nie czujesz się komfortowo z jakąkolwiek czynnością, nie musisz jej wykonywać i nikt nie ma prawa Cię do niej zmuszać. Wyrażaj jasno swoje intencje i pamiętaj, że nikt nie ma prawa naruszać Twoich granic – tak samo jak i Ty nie możesz naruszać czyichś.

Jeśli rozważasz jakikolwiek kontakt fizyczny, poinformuj drugą stronę, co dokładnie uznajesz za dopuszczalne. Wypracujcie sobie również sposób na nieustanną komunikację w trakcie zbliżenia, na przykład werbalne upewnianie się, czy wszystko w porządku. Jeśli nie masz pewności, czy druga strona jest entuzjastycznie nastawiona do danej formy kontaktu, po prostu spytaj. Pamiętaj, że brak odmowy nie oznacza zgody.